Mette Hageman is de eerste en enige officiële Multidisciplinair Sportcoach (NOC*NSF Kader Sport Structuur 5) die golfend Nederland kent. Met haar achtergrond als voormalig speler en voorzitter van de Ladies European Tour is zij de aangewezen persoon om antwoord te geven op vragen over de ontwikkeling tot topgolfer.
De afgelopen jaren zien we veel amateurs de stap nemen naar het spelend professionalschap in Nederland. Welke eigenschappen hebben de golfers nodig om het tot de top te kunnen maken?
Mette lacht: “Je valt meteen met de deur in huis, dat is een vraag waarop een lang antwoord moet volgen. Er zijn veel eigenschappen waarover een golfer zou moeten beschikken om de top te kunnen halen, waarbij niet gezegd is dat alle eigenschappen ook aanwezig zijn of allemaal even goed zijn. Wat wél zo is: dat de toppers over de meeste van die eigenschappen beschikken.
De basis is kunnen doorzetten als het moeilijk is. Je moet fouten durven maken en hulp durven vragen. Je moet kunnen nadenken over hoe je een taak volbrengt en dat vervolgens uitvoeren. Je moet tegenslagen kunnen verwerken en kunnen omgaan met opbouwende kritiek. Je moet gedisciplineerd en geconcentreerd kunnen trainen en spelen. Je moet voor jezelf kunnen opkomen. Je moet het écht willen. En je moet willen groeien. Dat is allemaal belangrijk.”
De winnende eigenschappen zijn: doorzettingsvermogen, resultaatgerichtheid, kritiekbestendigheid, discipline, stressbestendigheid, autonomie, intrinsieke motivatie en een growth mindset. De competenties en kwaliteiten van een topgolfer zijn overigens niet heel anders dan die van andere topsporters, voegt Mette eraan toe.
Hoe vertaalt doorzettingsvermogen zich in de praktijk?
Mette: “Je moet gaan voor het hoogst haalbare doel en hiervoor niet afwijken als er een teleurstelling of tegenslag is, dus je moet doorzetten en uitdagingen aangaan ook als er moeilijkheden zijn. Je sport om te winnen en ook bij elke training ben je resultaatgericht, maar het resultaat zal alleen komen wanneer jij vasthoudt aan het proces. Of het nu een trainingspotje is dat je wilt winnen of een bepaalde techniek die je onder de knie wilt hebben, één ding is zeker: je wilt resultaat zien en daar werk je constructief, procesmatig en doelgericht naartoe. Het is psychologie: je hebt de keuze om je aandacht te richten op datgene wat je wilt gaan doen.”
Een van je motto’s is: Together Everyone Achieves More. Kun je uitleggen wat je daarmee bedoelt?
“Teamspelers zijn eraan gewend om in een team van coaches en medespelers samen te werken en rekening te houden met elkaar. Elke teamspeler levert actief een bijdrage aan het gezamenlijk resultaat en draagt bij aan de sfeer in het team. Mijn punt is dat je als individuele topgolfer vaker samenwerkt dan je misschien zelf denkt. Ook jij zit in een team met je trainer/coach, een medisch begeleider, een fysieke trainer, je trainingsmaatje, je partner, familie en anderen. Met dit team moet je precies bespreken hoe je het beste je doelen kan verwezenlijken. Je maakt samen keuzes, stelt prioriteiten en maakt planningen. Samenwerkingsvermogen is ook een winnende eigenschap.”
Hoe kweek je nu zulke winnende eigenschappen? Hoe leer je bijvoorbeeld omgaan met kritiek?
“Als topgolfer ben je gewend om opbouwende kritiek te krijgen om beter en beter te worden. Dat houdt nooit op. En na verloop van tijd heb je waarschijnlijk een manier gevonden om daar mee om te gaan. Het blijft natuurlijk nooit leuk om kritiek te krijgen maar sporters zien kritiek vaak als iets constructiefs in plaats van iets destructiefs. Je wilt immers jezelf verbeteren.
Dat brengt mij meteen bij het vermogen om te leren. Met een Growth Mindset ben je in staat om nieuwe informatie en ideeën van bijvoorbeeld je trainer in je op te nemen en effectief toe te passen. Je bent bereid om anderen om een oordeel te vragen en je past wat je hebt geleerd in trainingen toe, op de juiste manier. Door toe te passen en te doen trek je lering uit eigen ervaringen.”
Discipline Elke topgolfer heeft een enorme zelfdiscipline. Je bent gedisciplineerd wat betreft eetgewoonten, uitvoering van trainingen, levensstijl, etc.
Autonomie - Onafhankelijkheid Staat voor acties ondernemen die gebaseerd zijn op eigen overtuiging. Een eigen Koers varen en beslissingen durven nemen. Gedrag dat je als golfer hierbij toont is: niet wijken voor stevige druk en je niet laten weerhouden om voor jou noodzakelijke acties te initiëren of uit te voeren en de topgolfer overziet de consequenties hiervan. Autonomie De kernwaarde autonomie bestaat uit drie aspecten: • bewust zijn. Je bent in het hier en nu aanwezig en (her)kent je gevoelens en reacties; • bewust kunnen kiezen hoe je ergens op reageert; • openstaan om werkelijk contact te leggen met andere mensen, uitnodigen tot wederzijds respect. Gevoel, gedrag en overtuiging weerspiegelen de situatie waarin je je bevindt. Autonomie betekent ook: onderscheid weten te maken tussen je gevoel en je gedrag. En bij een ander respecteer je op dezelfde manier het verschil tussen gedrag, gevoel en overtuiging. Om iemand respectvol aan te spreken op zijn of haar gedrag, moet jij zelf ook aanspreekbaar zijn – dat is niet kwetsend, als je autonoom bent. Want het streven naar autonomie bevordert de psychologische gezondheid, die medebepalend is voor jouw sportprestaties.
Vasthoudendheid Als golfer pas je je niet aan aan de doelen of wensen van anderen maar je houdt vast aan je eigen dromen en doelen bijv. eens zal ik the Open winnen. Ook bij tegenwerpingen of weerstand van anderen.
Motivatie & Inzet Als golfer ben je enorm gedreven om iets te bereiken. Je stelt hoge eisen aan jezelf en bent niet tevreden met een gemiddelde prestatie. Golfers met een intrinsieke motivatie beoefenen hun sport puur omdat zij het leuk vinden en er veel voldoening uit halen. Intrinsiek gemotiveerde sporters presteren beter, houden activiteiten langer vol en hebben een betere mentale gezondheid. Het klinkt paradoxaal, maar intrinsieke motivatie kun je van buitenaf aanwakkeren, als coach.
“Je bevordert de intrinsieke motivatie door de autonomie van sporters te ondersteunen. Niet alleen door keuzes te bieden, maar ook door argumenten te geven voor bepaalde taken die een sporter uitvoert en regels die gelden. Als coach leg ik bijvoorbeeld uit waarom je een bepaalde slag moet doen om zo efficiënt mogelijk tot het gewenste resultaat te komen, en wat het belang is van een bepaalde oefening. Erken de gevoelens en perspectieven van een sporter, bied mogelijkheden om initiatief te nemen en geef feedback op het gedrag en de keuzes van een sporter. En je moet psychologische en fysieke controle vermijden, net als tastbare beloningen en ego-oriëntatie. Zo ondersteun je als coach de autonomie en daarmee de intrinsieke motivatie van sporters.”
Ondersteuning van competenties bevordert eveneens de intrinsieke motivatie van sporters, aldus Mette. Hoe doe je dat?
“Bied uitdagende activiteiten aan die passen bij het niveau van de sporter. Toon vertrouwen in de bekwaamheid van sporters, moedig die aan en bied hulp. Positieve feedback en oprechte complimenten na een succesvolle taak versterken de competentie van sporters. Kritische en kwetsende feedback na fouten of een slechte prestatie kun je als coach beter achterwege laten.”
Wij zijn allemaal individuen, maar niemand is alleen op de wereld: iedereen heeft behoefte aan verbondenheid. Het ondersteunen van deze behoefte draagt volgens Mette ook bij aan de sportmotivatie. “Door interesse te tonen en mee te leven, zorg je als coach voor een warme en veilige omgeving. Geef aandacht, daar krijg je veel voor terug!”
Welke ervaring zou jij willen delen voor alle toekomstige playing professionals?
“Hard work beats talent: als je denkt dat je hard werkt, denk dan nog eens wat langer na… Want werk jij wel hard genoeg aan alle facetten van een topsporter zijn?
Fysiek, mentaal, trainen, wedstrijden spelen, rust en ruimte voor sociale activiteiten, dingen doen en dingen laten om dat te bereiken wat jij wil?
Zoals je weet heb ik 14 jaar lang op de Ladies European Tour gespeeld. Wat dat precies inhoudt? Het golfen zelf en het reizen naar de wedstrijden toe, maar dat gaat natuurlijk niet zonder het plannen van die reizen, wedstrijden, accommodaties en trainingstages. Daarnaast heb je vaak ook eenzame momenten. En je moet onderweg slim omgaan met je budget. Dat je altijd een growth mindset moet hebben wil je verder komen.
In die jaren op de Tour heb ik vele mooie successen gezien en af en toe was ik daar zelf ook onderdeel van, maar ik heb ook veel persoonlijke drama’s gezien.
Golfen is een prachtige sport en door alle jaren heen van amateur tot playing professional naar teaching professional en coach is mijn passie misschien nog wel groter dan in het begin van mijn loopbaan.
Als je twijfelt, of als jouw passie door tegenslagen vermindert, moet jij niet aan het avontuur beginnen. Je moet voor de volle 100% achter je beslissing staan en echt alles geven. En je supportgroep moet óók voor de volle 100% achter je staan.”
Als je weet wat je nu weet, wat zou jij zeker meenemen of anders gedaan hebben?
“In mijn tijd was het onmogelijk om hardop te zeggen dat je playing pro wilde worden, dus moest het allemaal stilletjes gepland worden zodat ik nog de nodige wedstrijden als amateur kon spelen. Dat heeft voor een rocky start als playing pro gezorgd qua financiële middelen en sponsoren. Dit had ik veel langer van tevoren en beter kunnen plannen, de voorbereiding was magertjes. Nu, met de veranderde Amateurstatus Regels van de R&A, wordt hier al meer rekening mee gehouden. Je kan je nu als amateur met behulp van sponsoring de tijd gunnen om je voor te bereiden op het professionalschap,”
“De realiteit om een goede playing professional te kunnen worden: hard werken, mentaal sterk zijn en doorgaan voor de volle 100%, maar dat is pas realistisch als jij eerst internationale successen behaald hebt als amateur in spraakmakende evenementen en jij ook een goed team van begeleiders achter je hebt naast de sociale supportgroep.”
Ben jij goed genoeg? Check het met deze vragen voor zelfreflectie met betrekking tot de verschillende eigenschappen die een topgolfer zou moeten bezitten!
