Door: Ellen Klaasse
Het Nederlands Golfmuseum neemt u mee in de geschiedenis van een stokoude sport
“Het zoeken en ontdekken van specifieke golfpostzegels geeft mij enorm veel plezier”
Het zijn de verhalen achter de objecten die het Nederlands Golfmuseum tot leven brengen. Van mensen die over vroeger en nu kunnen vertellen. In deze aflevering is het woord aan Rob van Tuyl die een deel van zijn golfpostzegelverzameling in het museum exposeert en het museum een serie over Alan Shepard schonk, de astronaut die een golfbal van de maan sloeg.
Toen Rob van Tuyl een artikel in de Nederlandse Golfkrant las over de schenking van een velletje golfpostzegels aan het Nederlands Golfmuseum, moest hij daar als kenner toch op reageren. “In mijn ogen waren het namelijk geen echte golfpostzegels. Er staan afbeeldingen op van het zogenaamde ijskolf, geschilderd door Hendrick Avercamp, en dat is toch wat anders dan golfen, zo luidde zijn kritische reactie. En daarmee was het eerste contact met het museum gelegd. Van het een kwam het ander en begin september reisde hij met zijn vrouw Marjon vanuit zijn woonplaats Alphen aan de Rijn naar het Limburgse Afferden om een deel van zijn collectie in het Nederlands Golfmuseum te exposeren. De gelegenheid werd gelijk aangegrepen om een ronde golf te spelen op Golfbaan Bleijenbeek. Zijn grote passie sinds hij het honkbal eraan gaf.
Thematisch verzamelen
Wereldwijd zijn er om en nabij de 3400 golfpostzegels uitgegeven. Rob van Tuyl heeft er een groot deel van in zijn bezit. Toch noemt hij zichzelf geen filatelist. “Je moet je voorstellen dat de drukpersen van vroeger niet allemaal hetzelfde waren, waardoor de zegels onderling van elkaar konden verschillen. Voor echte filatelisten is vooral de zoektocht naar die onvolkomenheden en afwijkingen interessant. Ik verzamel slechts op basis van het thema golf- en honkbalzegels en het gaat mij uitsluitend om die afbeeldingen”, licht hij toe.
Enthousiaste Belg
Van Tuyl speelde fanatiek honkbal bij Ajax en later bij BSC Alphians De golfsport had hij toen nog niet omarmd, maar hij begon al wel golfpostzegels te verzamelen. “In 1990 kwam ik tijdens de Haarlemse Honkbalweek bij toeval naast Leon Vanverre uit Antwerpen te zitten. Een enthousiaste Belg die me vertelde dat zijn huis een soort honkbalmuseum was en me uitnodigde er een keer te komen kijken. Toen ik hem enige tijd later bezocht, wist ik niet wat ik zag. Alle wanden in zijn huis waren behangen met afbeeldingen van honkbal. Hij verzamelde werkelijk alles wat met die sport te maken had, onder andere honkbalpostzegels. Daarnaast had hij ook een collectie golfpostzegels. Gewoon omdat hij die zo leuk vond. “
Catalogus samenstellen
Van Tuyls interesse was gewekt en ook hij begon honkbal- en golfpostzegels te verzamelen. Al doende ontmoette hij steeds meer verzamelaars en al gauw bleek dat er een behoefte was aan een verzamelclub met een eigen catalogus. In 1991 richtte hij samen met Vanverre ‘Swing Time Philately op, een vereniging voor golf- en honkbalpostzegelverzamelaars. “Er zijn verschillende postzegelcatalogi, maar die gaan doorgaans maar over één land of over een werelddeel. Wij wilden een catalogus samenstellen voor alle golf- en honkbalpostzegels wereldwijd.”
Beide catalogi kwamen er. Geen gedrukte exemplaren, maar geprint. Van Tuyl: “Zo kunnen we het betaalbaar houden. Het is geen artikel waarvan er duizenden over de toonbank gaan en we hebben gekozen voor een losbladig systeem waaraan jaarlijks nieuwe pagina’s worden toegevoegd. Deze zijn alleen beschikbaar voor onze leden.”
Details
Rond de millenniumwisseling telde Swing Time Philately meer dan honderd leden. Momenteel zijn het er ruim veertig uit tien verschillende landen. Postzegels verzamelen is minder in trek dan vroeger, maar staat toch nog steeds op de derde plaats van de verzamelhobby’s, weet Van Tuyl. “Vrijwel alle postbedrijven geven jaarlijks nieuwe collecties uit en daar kun je een abonnement op nemen. Vroeger, en dan heb ik het over de tijd dat Post NL nog de PTT heette, telde het postbedrijf zo’n 500.000 abonnees. Nu zijn het er ongeveer 50.000. In die tijd wilde men zo veel mogelijk zegels verzamelen, terwijl de verzamelaar van nu zich meestal op een thema toelegt. Het zoeken en ontdekken van specifieke golfpostzegels geeft mij veel plezier, het gaat om de details. Zo heb ik een postzegelvel met een postzegel van politiek leider Kim Jong-un van Noord-Korea in mijn bezit die je in de eerste instantie niet als een golfpostzegel zou definiëren. Pas als je hem met een loep bekijkt, zie je dat de presse papier op zijn bureau een golfer is. Hetzelfde geldt voor de eerste uitgegeven golfpostzegel, een Japanse zegel uit 1953. Daarop staat een berg met een boom erop. Als je heel goed kijkt zie je pas dat het een uitzicht is op golfclub Mount Unzen.”
In zijn expositie in het Nederlands Golfmuseum licht van Tuyl een aantal thema’s uit, onder andere dames en heren in de golfsport, Nederlandse golfpostzegels en een serie over Alan Shepard, de astronaut die een golfbal van de maan sloeg. Deze slag staat in het Guinness Book of Records vermeld als de verst geslagen golfbal ooit. Die laatste serie mag het museum overigens houden na afloop van deze tijdelijke expositie die nog tot eind oktober duurt. 
Golfreisjes
Of het door zijn golfpostzegels komt dat Rob van Tuyl de honkbalsport uiteindelijk verruilde voor het golfen, wil hij niet beweren. Maar een overeenkomst tussen de twee sporten ziet hij wel. “Bij beide sporten moet je met een stok tegen een bal slaan, maar daarmee houdt de gelijkenis ook wel op. Het is fijn dat ik deze sport samen met mijn vrouw kan beoefenen. We zijn beiden met pensioen en combineren het golfen vaak met een reisje, waardoor we al heel wat golfbanen in de wereld hebben gezien”, aldus van Tuyl, die na zijn werkzame leven op Schiphol nog jarenlang reislustig was als reisleider voor FOX Vakanties. Maar het meest is hij te vinden op Golfclub Zeegersloot in Alphen aan de Rijn. En als hij niet op de golfbaan staat, is hij wel bezig met Swing Time Philately. Een bijzondere hobby die hem naar het Nederlands Golfmuseum leidde.